Basit dosya işlemleri ve Basit Dosya İşlemleri – 2 adlı makalelerimin devamı olan bu makalemde sizlere dosyalar üstünde yapabileceğimiz diğer incelikleri göstereceğim. Mesela soyadına göre arama yapma veya dosyamızdaki bir kaydı değiştirme gibi. Dosyamız önceki makalede oluşturulmuş tu, buradaki anlatacaklarım da oraya bağımlı olarak devam edecektir.
Kayıt numarasına göre arama vb. uygulamalar karışıklığa yol açtığı için alt kriterlerde arama yapma ihtiyacı doğmuştur. Bir kütüphane uygulaması düşünelim. Kitabın sadece yazarını biliyoruz ve bize o yazara ait kitaplar lazım. Veya kitap adını biliyoruz, yazar adı lazım. Hepsi kod yazma sanatının incelikleridir. Yine de hepsi bir oluşumu işaret etmektedir, yani dosyayı.
Bir program yaparken de en memnuniyetsiz müşterinin ihtiyaçlarını karşılamak bizim için bir çıtadır (Bill Gates de sırlarını açırken buna benzer bir uygulamaya değinmiştir).
Şu anda ki temel ihtiyaçlarımız bunlardır. O zaman şimdi başlık (header) dosyalarımızı ve define ile belirttiğimiz ifadeleri tekrar hatırlayalım.
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
#include <conio.h>
#define MAX1 15 #define MAX2 15 #define MAX3 12 #define MAX4 45
#define MAX5 10
#define MAX6
//Yapımızı ise şöyleydi :
typedef struct kayit { char soyad[MAX1]; char ad[MAX2];
char tel[MAX3]; char adres[MAX4]; char no[MAX5];
char not[MAX6];
}muvk;
|
Yapımız bir avukatın minimum ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanmıştır. İsterseniz ilk önce dosyamızda kriterlere göre arama yapan fonksiyonumuzu yazalım. Tek bir fonksiyon bize bütün kriterleri gerçekleştirmemizi sağlayacak minimum bilgiyi içermektedir.
void soyad() { clrscr(); FILE *fp;
muvk *kayit; int i,kadir; char ara[15];
do{ kayit=(muvk *)calloc(sizeof(muvk),1);
}while(kayit==NULL);
fp=fopen("Muvekkil.vol","r"); fseek(fp,0,2);
kadir=ftell(fp)/sizeof(muvk); puts("Aranan kisinin Soyadi:");
gets(ara);
for(i=0;i kadir;++i){ fseek(fp,i*103,0); fread(kayit->soyad,MAX1,1,fp);
if(strcmp(ara,kayit->soyad)==0){ rewind(fp);
fseek(fp,i*103,0); fread(kayit->soyad,MAX1,1,fp); fread(kayit->ad,MAX2,1,fp);
fread(kayit->tel,MAX3,1,fp); fread(kayit->adres,MAX4,1,fp);
fread(kayit->dogum,MAX5,1,fp); fread(kayit->not,MAX6,1,fp); puts("Soyadi:");
puts(kayit->soyad);
puts("Adi:"); puts(kayit->ad); puts("Telefonu:"); puts(kayit->tel);
puts("Adresi:"); puts(kayit->adres);
puts("Dogum Tarihi:"); puts(kayit->dogum); puts("Not Ortalamasi:");
puts(kayit->not); } }
getch(); fclose(fp); free(kayit); } |
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri, kadir değişkenine dosyanın hangi konumundaysak muvk veritipinin büyüklüğünü bölmüş olup kaç kayıt olduğunu bulmamızdır.
For döngümüzde her seferinde o anki kayıt açılmaktadır. For döngümüzün içinde kaçıncı kayıtsa, fseek hazır fonksiyonuyla o kısma konumlandırıyoruz. Sadece soyad kısmını okuyoruz. Hemen ardında if deyimimiz işletiliyor. strcmp() fonksiyonu if deyiminin vermiş olduğu müstesna kolaylıklardan ötürü bizim programımızla çok mükemmel bir şekilde işlemektedir.
İsterseniz strcmp() fonksiyonumuzu inceleyelim: strcmp() fonksiyonu, iki stringi karşılaştırıp bize bir tamsayı döndürür. (printf() ve scanf() fonksiyonlarının da bize geri dönüş değeri açısından sağladıkları faydaları unutmamak gerekir. Misal scanf() le klavyeden aldığımız herhangi bir basımın sayı veya karakter olduğunu bulabiliriz). strcmp() fonksiyonunun döndürdüğü sayıların anlamları şöyledir:
Değer |
Açıklaması |
Sıfırdan Küçük |
İlk string, ikinci string’den küçük |
Sıfır |
İlk string, ikinci stringe eşit |
Sıfırdan Büyük |
İlk string, ikinci string’den büyük |
Bizim uygulamamızda da sıfıra eşit mi diye kontrol yapılıyor. Bu eşitlik sağlanırsa if deyimi icra ediliyor yani girdiğimiz karakter katarı dosyadan okuduğumuz karakter katarına eşit çıkmış oluyor ve aradığımız kritere uygun kayıtlar listeleniyor.
İf deyimi için de kullandığımız rewind(fp) fonksiyonumuz dosyanın geri sarılmasını ifade edip, o an ki döngüdeki i değerinin saklanmasından faydalanılarak yapılmış bir eylemdir. Kaçıncı kayıtta koşul sağlanmışsa, tekrar fseek() fonksiyonu bize kolaylık sağlamaktadır.
Dosyadaki herhangi bir kaydı düzeltmek ise yine bizim vazgeçilmezlerimizden ve temel işlemlerden biridir. Düzelteceğimiz kayda gidip bu işlemleri yapmak bizi oldukça memnun edecektir. Her türlü işlemi, bu fonksiyonları kullanarak yerine getirebilirsiniz.
void change() { FILE *fp;
muvk *kayit; int kadir,number;
clrscr();
do{ kayit=(muvk *)calloc(sizeof(muvk),1); }while(kayit==NULL);
fp=fopen("Muvekkil.vol","r+"); fseek(fp,0,2); kadir=ftell(fp)/sizeof(kayit); puts("Kayıt No Giriniz:");
scanf("%d",number); fseek(fp,&number*103,0); fflush(stdin); puts("Yeni Soyad:");
gets(kayit->soyad); puts("Yeni Ad:");
gets(kayit->ad); puts("Yeni Telefon:"); gets(kayit->tel);
puts("Yeni Adres:"); gets(kayit->adres);
puts("Yeni Dogum Tarihi:"); gets(kayit->dogum); puts("Yeni Not Ortalamasi:");
gets(kayit->not);
fwrite(kayit,sizeof(muvk),1,fp); fclose(fp); getch();
free(kayit); } |
Bu fonksiyonumuzda ise kayıt no’suna göre bir arama yapılmaktadır.
Kayıt no’su alınarak o kayda gidilip yeniden o bölgede değiştirilme yapılmıştır. Yazıda kullanılan fonksiyonların prototipleri ve açıklamaları:
Fonksiyon Adı |
Açıklaması |
puts |
#include <stdio.h> int puts(const char *str); |
gets |
#include <stdio.h> char gets(char *str) ; |
ftell |
#include <stdio.h> long int ftell(FILE *stream); |
fseek |
#include <stdio.h> int fseek(FILE *stream, long int offset,int origin); |
fclose |
#include <stdio.h> int fclose(FOLE *stream);
Stream ile ilişkili dosyayı kapatır ve tamponu temizler. |
free |
#include <stdlib.h> void free(void *ptr);
ptr’nin gösterdiği bellek bölgesini serbest bırakır ve bu bölgenin sonraki tahsisatlara hazır hale gelmesini sağlar. |
calloc |
#include <stdlib.h> void *calloc(size_t num, size_t size);
(num * size ) büyüklüğünde bellek tahsisatı yapar. Özetle size büyüklüğünde, num sayıda nesne içeren bir dizi için yeterli bellek tahsisatını yapar. |
Bu makale veya diğer makalelerim hakkında görüşlerinizi ekleyebileceklerinizi veya yorumlarınızı [email protected] adresine mail olarak ulaştırabilirsiniz.
Makale:
Basit Dosya İşlemleri - 3 C ve Sistem Programlama Volkan Atasever
|