|
|
|
Bir Veri Tabanının Yapısı 1 |
|
| Gönderiliyor lütfen bekleyin... |
|
|
Bu bölümde yaklaşık olarak programlama hayatımızın %90 nında kullandığımız veri
tabanının mimarisi inceleyeceğiz. Böyle veritabanının çalışma mantığını anlamış
olacaksınız. Kim bilir belki ilerde kendi veri tabanınızı yazmak
isteyebilirsiniz.
Yukardaki
şekilde gösterilen yapının temel bileşenleri şöyledir.
Users: bu kişiler uygulama programlarını kullanan yada
uzak terminal bağlantılı kullanıcıları gösterir. Bunblar değişik uzlaşama
düzeyinde olabilirler. Her kullankıcının yararlanabileceği bir dil vardır. Bu
programcılar için c, c#..vb ile hazırlanmış programlardır.
Dba için önemli olan her dilin verilere nasıl ulaşacağını
belirten data sub language (DSL) bölümü vardır. Bu genellikle fonksiyon çağırma
şeklinde gerçekleşir ve ev sahibi dil içerisine dsl adapte edilmiştir. Her
kullanıcının bir çalışma alanı vardır. Bu kavram, ayrılan hardisk bölümü ve
belleği kapsar.
Gerçek kayıt ile kullanıcı arasında bir veri modeli (DM)
bulunur. Kullanıcı için dm verinin kendisine eşdeğerdir. Genelde dm değişik
tiplerdeki data model kayıtların bir bileşimidir. Kullanıcılar uygun dsl ile
dm’ye ulaşırlar.
Data-model Definition (veri modeli
tanımı):
Değişik data modellerin tanımlamada kullnılır. Örneğin dm’ye
kayıt tipi şöyle tanımlanabilir. 10 haneli öğrenci numarası, 20 haneli isim
alanı gibi... dmd saklama biçimi ve ulaşım biçimi ile ilgili bilgiler
içermemelidir. Bu durum veri bağımsılzığı için ileride yapılacak işleri
engeller.
Mapping İşlemi (Eşleme): veri modelinin fiziksel kayda
eşlenmesi mapping tanımlanması tarafından yapılmalıdır. Burada saklama yapısı ve
ulaşım stratejisi belirlenmelidir. Böylece her dmd için bir eşleme tanımlaması
olmalıdır ki bu da dm kayıtlarının nasıl depolanmış kayıtlara eşleştirildiğini
hangi indekslerin varolduğu kayıtlı alanların hangi formatta olduğunu, fiziksel
akayıtların. Hangi dizilimde olduğunu gösteren bilgileri içerir. Eğer saklama
yapısı ve ulaşım yöntemi değiştirilirse mapping de değiştirilmelidir. Bu işlem
dba’nın yönetme sorumluluğundadır.
Pratikte kullanıcılar çoğu zaman veritabanının belirli bir alt
bölümü ile ilgilidirler. Örneğin bir kullanıcı yalnız stok bilgilerini öteki de
muhasebe bilgilerini isteyebilir. Kullanıcıya bu kolaylığı sunan data sub model
(dsm) yani bir alt modelidir. Bu model dm’yi kullanarak dsm de data sub model
definition yardımıyla kullanıcıya istenen b,ilgileri verir. Veri alt modeli
kullanıcıya bir kısıtlama olarak da algılanabilir. Örneğin personel maaş
bilgilerinin herkes tarafından görülmesinin engellenmesi. Bir sistemde birden
fazla dsm bulunabilir. Bunlar bazı alanlarda üstüste gelebilirler ( overlapping
allowed). Dm ve dsm arasında dsmd aracılığıyla eşleme gerçekleştirilebilir. Her
dsm için bir kayıt tipi vardır.
Database management system
Dbms, son yıllarda en çok kullanılan bir veritabanı modelidir.
Bu model, herhangi bir dil aracılığıyla veritabanı yönetim yazılımına aktarılır
ve veritabanı ile ilgili bütün işlemler bu yazılım üzerinden yapılır. Dbms
ayrıca ulaşım yetkilerini kontrol eder.Bu konu ile ilgili şimdilik bu açıklama
yeterli ilerde sadece bu konuyu anlatan bir makale karşınıza gelecek.
Database administrator
(veriatabanı yöneticisi):
Bütün sistemin kontolunden sorumlu olan kişidir.
Görev ve sorumlulukları: veritabanında hangi bilgilerin
tutulacağına karar vermek. Bu verilerin özel bir dmd dili kullanarak saptamak.
Dmdyi belirlemek. Dmd’nin derlenmiş durumu dbms tarafından veri işlemek için
kullanılacaktır. Depolama yapısına ve ulaşım stratejisine karar vermek.
Kullnıcılarla bağlantı kurmak, onlara hangi dsmd lerin ve ilgili mapping
fonksiyonlarının olduğunu bildirmek. Kullanıcıların uygulama dilleri ile uyumlu
dsmd ler bulmak yetki kontrollerini ve doğrulama işlemlerini belirlemek.
Sistemin çalışma performansını izlemek ve çeşitli ortak isteklere cevap vermek.
Yetki konrolerini ve doğrulama işlemlerini belirlemek. Yedekleme ve geri dönüşüm
yöntemlerini belirlemek.
Dba bu işlemler için çeşitli yardımcı programlar kullanır.
Yükleme programları
Yeniden düzenleme rutinleri,
Processing rutinleri ( hangi kullanıcının hangi kayda kaç defa
ulaştığını değişilik yapıp yapmadığını anlamak için )
Geri kazanma rutinleri
Analiz rutinleri
Yeniden düzenleme rutinleri
Depolama yapıları
Bu bölümün amacı ikincil kayıt ortamlarında verinin nasıl
saklanabileceğini göstermektir. İkinci kayıt ortamı ile anlatılmak istenen
günümüzdeki doğrudan ulaşım ortamlarıdır. Disk, değiştirilebilir disk paketleri,
optik diskler, adi diskler, hafıza kartları ..vb
Dbms veritabanına fiziksel olarak ulaşım detayları ile ilgilenen
bir ulaşım yöntemi kullanır. Bu yöntem bir dizi program rutinidir. Bunun görevi
kayıt aracına bağımlı detaylarla uğraşma yükünü kayıt aracına aktarmaktır.
Depolanmış kayıt arabirimi dbms’nin kayıt sisetemini aynı tip kayıtların
oluşturduğu dosyalar sistemi şeklinde görmesini sağlar. Özel olarak dbms hangi
depolanmış alanların varolduğunu bilir ve her dosyanın
a)
Yapısını,
eğer dizili ise hangi alan züerinde dizili olduğunu
b)
Alanlarının
c)
Doğrudan
ulaşım biçimi anahtar olarak kullanılacak alanları bilir.
Makale:
Bir Veri Tabanının Yapısı 1 ADO.NET ve SQL Kubilay Kulaoğlu
|
|
|
|
|
-
-
Eklenen Son 10
-
Bu Konuda Geçmiş 10
Bu Konuda Yazılmış Yazılmış 10 Makale Yükleniyor
Son Eklenen 10 Makale Yükleniyor
Bu Konuda Yazılmış Geçmiş Makaleler Yükleniyor
|
|
|