Bu site emekli olmuştur. Arşiv amaçlı olarak BT AKADEMİ sponsorluğunda yayın hayatına devam etmektedir.




C#nedir?com
 
YAZAR HAKKINDA
Mehmet Sencer Karadayı
Mehmet Sencer Karadayı
http://mehmet.karadayi.net
İletişme geçmek için tıklayın.
4 Makalesi yayınlanmakta.
Yazar hakkında detaylı bilgi için tıklayın.
Yayınlanan diğer makaleleri için tıklayın.
İlgili etiketler: Asp.net Coolite ExtJS Giriş JavaScript JS Kütüphane Library Visual Studio Yazı Dizisi ASP.NET Mehmet Sencer Karadayı
 
YAZI HAKKINDA
Türü : Makale
Serbest Köşede C#nedir?com üyelerinin hazırladıkları yazılar yayınlanır. Bu yazılar editör incelemesine girmeden yayınlanır.
Seviyesi : Başlangıç
Kategori : ASP.NET
Yayınlanma Tarihi : 21.2.2010
Okunma Sayısı : 33411
Yorum Sayısı : 4     yorum yaz
Site İçi AramaSİTE İÇİ ARAMA
Üye Girişini AçÜye GİRİŞİ
Üye girişi için tıklayın.
Kullanıcı Adı
Şifre
 
Beni her zaman hatırla
Bir hafta boyunca kullanıcı bilgilerinizi kullanıcı çıkışı yapana kadar hatırlar. (Paylaşılan bilgisayarlarda önerilmez.)
 
Şifremi / Kullanıcı Adımı unuttum.
 
.net TV RSS Serbest KÖŞE (?)
Serbest Köşede C#nedir?com üyelerinin hazırladıkları yazılar yayınlanır. Bu yazılar editör incelemesine girmeden yayınlanır.
emre TAŞ
Silindi
emre TAŞ
yazının devamı >
emre TAŞ
silindi
emre TAŞ
yazının devamı >
emre TAŞ
silindi
emre TAŞ
yazının devamı >
emre TAŞ
silindi
emre TAŞ
yazının devamı >
emre TAŞ
silindi
emre TAŞ
yazının devamı >
Makale Gönder Bende Yazmak İstiyorum
.net TV RSSBlogroll
Turhal Temizer
Conda install environment.yml Package 4.12.2024
Turhal Temizer
Mac OS/X Removing CUDA 4.12.2024
Burak Selim Şenyurt
Rust ile ECS Yaklaşımını Anlamak 4.12.2024
Burak Selim Şenyurt
Birlikte Rust Öğrenelim Serisi 4.12.2024
  Diğer Herşey
Sponsorlar
BT Akademi
Medya Portakal
Video Hosting Sponsoru
Csharpnedir.com bir Ineta üyesidir
Uzman Abi
Her Yönüyle C# - Sefer Algan
"ExtJS ve Coolite ne ola ki?" Yazı Dizisi Bölüm 1
 
Kapat
Sayfayı Yazdır Sık Kullanılanlara Ekle Arkadaşıma Gönder MySpace Del.Ico.Us Digg Facebook Google Mixx Reddit StumbleUpon

Günümüz Web programcılığı alanında vazgeçemeyeceğimiz bir istemci-taraflı yorumlanan script dilidir JavaScript. Hayatımıza 1995'de Netscape 2.0 ile birlikte giren , önceleri  Mocha daha sonra LiveScript ve en son JavaScript adını alan (Sun Microsystems'ın Java sıyla bir alakası yok.) müthiş buluş diye tanımlayabiliriz bence JavaScript'i. Web ile uğraşan herkes, en azından bir kere kullanmıştır eminim. Özellikle görsel sunum tarafında, çok fazla varyasyon elde etmemize yardımcı oluryor. Hatırlıyorum da , küçükken bir site tasarımıyla uğraşıyordum ve sitede havai fişek gösterisi olsun istemiştim. O zamanlar da hazır JavaScript kodu bulabileceğimiz çok kaynak vardı. Birkaç saniye içinde, web sitesinde havai fişek gösterisi efektini yakalayabilmiştim. Hiç unutmam içimden : "Allah JavaScript'i başımızdan eksik etmesin!" demiştim.

Sadece görsellik ile bitmiyor JavaScript'in bu kadar popüler olmasındaki etmenler. AJAX(Asynchoronous JavaScript And XML) kavramının temeli, isminin açılımından da anlaşılacağı üzere, JavaScript'tir. XMLHttpRequest objesiyle (IFRAME de kullanılabilir) yapılan bilgi transferi sonrasında, bu bilgiyi dinamik bir şekilde kullanıcıya sunmak ve bilgiyle etkileşim halinde olmak için JavaScript kullanırız.

JavaScript'in yukarıda saydığım özelliklerini ve gücünü göz önüne alan firmalar, açık kaynaklı JavaScript kütüphaneleri oluşturdular. Bu çalışmaların en çok göz önünde olanı jQuery oldu. AJAX kullanımının artmasıyla jQuery kullanımı da arttı. Hakkında birçok makale ve kitap yazıldı. İlgilenenler jQuery.com adresinde, BOOKS ABOUT JQUERY bölümünü inceleyebilirler. Uğur Umutluoğlu'nun da "ASP.NET’te jQuery ile AJAX İşlemleri" başlıklı bir makalesi var.

jQuery'nin yanı sıra, Türkiye'de hakkında pek konuşulmayan; ama üstüne birçok firmanın framework'ler geliştirdiği bir kütüphane var : ExtJS. Şans eseri varlığından haberim oldu aslında. İş görüşmesine gittiğim firmada (şuan çalıştığım firma), görüşme sırasında adı geçti. Biraz ARGE çalışmasından sonra aslında ne kadar kullanışlı bir kütüphane olduğunun farkına vardık.

Tam JS kodlarına gömülmeye hazırlandığım sırada karşıma Coolite adında, efsane, birşey çıktı. Efsane olmasının nedeni .Net'de Markup kodu yazarak Ext objeleri yaratma gücü veren bir framework olmasıydı. Hatta, yarattığımız objelere C# ya da VB kodu yazarak ulaşma yolunu sunuyordu. Aramızda kalsın, JS kodu yazmaktansa C# ya da VB kodu yazmayı tercih ederim.

Bugün yaptığım bir araştırmaya göre de, TURKCELL TEKNOLOJIlabs ExtJS kütüphanesini referans alarak, Java için açık kaynaklı  bir framework geliştirmişler. Adı da ISOLA. Coolite'ın Java versiyonu. Güzel tarafı Türkcell'in bu framework'ü open source dağıtması. Coolite'ın ücretli bir framework olduğunu düşünürsek, bu nokta ISOLA'yı daha üstün kılıyor bence.

Tüm bu gelişmeler beni bu konularda makaleler dizisi yazmaya itti ve işte burdayız.

Genel akış içinde ExtJS ve Coolite nedir, kullanım alanları nelerdir, nasıl kullanırız, Sıkça Sorulan(bilecek) Sorular başlıklarının altına dallanarak gelişicek konularımız. Şuan kafamda oluşan plana göre, yazı dizisini yine geniş bir video dizisi seyredicek.Isola hakkında da yazmak isterdim; fakat Java konusunda okadar bilgiye sahip değilim ne yazık ki.

Yukarıdaki bölüm sadece giriş paragraflarından oluşuyor. Artık derinlere inmenin zamanı geldi.

Not (1) : JavaScript ve Ajax'ı bildiğinizi varsayarak başlıyorum. Eğer onları da yazmaya kalkarsam çok ama çok uzun bir yazı dizisi olur. Bu kavramlar hakkında bilgisi olmayan arkadaşlara Daron Yöndem'in ASP.NET AJAX ve ASP.NET 3.5 AJAX adlı kitaplarını öneririm.

Bölüm 1 : ExtJS'e Giriş

Kısaca tanımlamak gerekirse ExtJS, çoklu browser destekli, güçlü kullanıcı arayüzleri programlamanıza yardımcı, Ajax işlemlerini yapmanızı çok kolaylaştıran, Open Source ve Ticari lisansları olan bir JavaScript kütüphanesi.

Lisanslamalarına da dikkat çektim; çünkü eğer ticari bir ürün yaratmak için kullanmak istiyorsanız Ext kütüphanesini, ücretini verip almanız gerekiyor.

Çoklu Browser(cross-browser) destekli dedim; peki hangi browserları destekliyor diye bakıcak olursak,

  • Internet Explorer 6 ve sonraki sürümler
  • Firefox 1.5 ve sonraki sürümler
  • Safari 3 ve sonraki sürümler
  • Opera 9 ve sonraki sürümler

Bu maddelere ek olarak Google Chrome'da da güzel bir performans sunuyor.(Bizzat kendim denedim)

Çoklu Browser desteği özelliğini test ettiğimde (Puanlar 5 üzerindendir) :

  • Internet Explorer 8 'de 4 puanlık
  • Mozilla Firefox 3.5 'da 5 puanlık
  • Google Chrome 'da 4 puanlık

randıman aldım.Diğer browserları deneme şansım olmadı.Eğer siz denerseniz sonuçları benimle de paylaşın lütfen.

Arayüz programlama konusunda ise gerçekten çok geniş bir yelpaze sunuyor bize ExtJS kütüphanesi. Benim Ext'e, tabir yerindeyse, aşık olmamı sağlayan bir örnek vereyim size : Desktop örneği.

İşte Desktop

Bu görüntüyü elde etmek için yapmanız gerekenleri, yazmanız gereken JS kodlarını, bir sonraki makalemizde inceleyeceğiz.

Tanımda bahsettiğim bir başka nokta ise AJAX işlemlerini kolaylaştırdığıydı. Aşağıdaki örneklerden de anlaşılacağı üzere, jQuery ve Ext deki AJAX işlemleri çok da farklı değil. Hangi sayfaya istekte bulunacağını, işlem tamamlandığında hangi fonksiyona gideceğini, işlem tamamlanamadığında hangi fonksiyona gideceğini, varsa parametreleri tanımlayıp işlemi bitiriyoruz.

 [ExtJS]

Ext.Ajax.request({

           url: 'sayfa.aspx',

           success: fonksiyon1,

           failure: fonksiyon2,

           params: { ID:'1' }

});

 

 [jQuery]

 

        $.ajax({

            type: 'GET',

            url: 'sayfa.aspx',

            success: fonksiyon1

            },

            error: fonksiyon2

            }

        );

 

Böylece bu uzun soluklu yazı dizimizin ilk bölümünün sonuna geldik. 2.Bölüm ' de UI tasarlarken ne yapmalıyız, ExtJS 'nin bize sunduğu UI objelerini kullanarak neler yapabiliriz konuları üzerinde duruyor olacağız.

Temelde ExtJS kullanımını konuşucağız bir süre. Bu konulara hakim olduktan JS kodları arasında boğulmadan Coolite ile .NET tarafında ne sihirbazlıklar yapabiliceğimizi göreceğiz.

Merak etmeyin arayı soğutmayacağım, bu aralar müsaitim bol bol yazarım.

Bir sonraki bölümde görüşmek üzere.

Makale:
"ExtJS ve Coolite ne ola ki?" Yazı Dizisi Bölüm 1 ASP.NET Mehmet Sencer Karadayı
  • Yazılan Yorumlar
  • Yorum Yaz
EKİ
12
2011
Selamlar Berlinden, güzel bir baslangic olmus bende bu konuda su siralar birseyler okuyorum, javascript de en sonunda Object Oriented olmaya basladi, bunca zaman JS'den nefret ediyordum, simdi biraz eglenceli oldu ;)
MAR
15
2010
ExtJs kullanımını çok merak ediyordum. Bununla ilgili birçok denemelerim oldu maalesef ki bir türlü çıkamadım işin içinden. Makalenizin devam bölümlerini merakla bekliyorum. Teşekkür eder iyi çalışmalar dilerim
ŞUB
24
2010
Sayın Serdar Gökcen demiş ki : "Coolite ücretsizdir." Coolite'ın iki tane lisanslama uygulaması vardır. Eğer Coolite'ın Community lisansını kullanırsanız, GPL 3.0 gereği uygulama kodlarınızı açık bir şekilde dağıtmanız lazım. Eğer şirket olarak kullanıyorsanız, uygulamanızın şirket dışı herhangi biri tarafından erişilmez olması gerekmektedir.Daha fazla bilgi için :http://www.coolite.com/license/.Bu bağlamda benim "ücretlidir" ifademin açık olmadığına katılıyorum. Gelecek makalemde lisanslama ile ilgili konulara da değinmeyi planlıyorum. Teşekkürler
ŞUB
23
2010
Coolite ücretsizdir. Profesyonel destek almak isterseniz ücretlidir. ExtJS aşırı derece kasıyor yada yavaşlatıyor sayfayı ama sunduğu avantajlar çok fazla. Nesneleri direk javascripte serialize edip kullandırması ap ayrı bir mevzu.
Sayfalar : 1 
Yorum yazabilmek için üye girişi yapmalısınız. Üye girişi için tıklayın.
Üye değilseniz Üyel Ol linkine tıklayarak üyeliğinizi hemen başlatabilirisniz.
 
  • Bu Konuda Son 10
  • Eklenen Son 10
  • Bu Konuda Geçmiş 10
Bu Konuda Yazılmış Yazılmış 10 Makale Yükleniyor
Son Eklenen 10 Makale Yükleniyor
Bu Konuda Yazılmış Geçmiş Makaleler Yükleniyor