|
|
|
Karşılaştırılabilir/Sıralanabilir Nesneler 1 - IComparable |
|
| Gönderiliyor lütfen bekleyin... |
|
|
.Net platformunda, yerleşik tiplerle koleksiyon kullanarak
ya da dizi şeklinde bir liste oluşturduğunuzda, kolaylıkla sıralama işlemi
yapabilirsiniz. Örneğin; mevsim isimlerinden oluşan “mevsimler” isimli
bir ArrayList oluşturduğumuzda, bu listeyi alfabetik olarak sıralamak için tek
yapmamız gereken “mevsimler.Sort()” deyimini kullanmak olacaktır.
Peki ya kendi tasarımımız olan “araba” sınıfı için
bu durum nasıl gerçekleşir?
.Net Framework, kendi sınıfımızda uygulayabileceğimiz bir
çok arayüzle (interface) birlikte gelmiştir. Bu arayüzleri kendi geliştirdiğimiz
sınıflarda uygulamak, sınıflarımıza ekstra özellikler katar ve sınıfımızın .Net
çatısı (Framework) ve CLR ile entegrasyonunu sağlar. Bu arayüzlerden bazıları
IComparable, IComparer, IDisposable, IEnumerable, IEnumerator, IFormattable
şeklinde sıralanabilir. İki bölümlük bu incelemede, sıraladığımız bu
arayüzlerden IComparable ve IComparer’ın kullanımı ele alınacaktır.
Aşağıdaki kodu yeni bir “Console Application” başlatarak
Main() içerisine yazın.
/********************************************************************
*
* KOLEKSİYON TEST
*
********************************************************************/
// Dizi yapılandırılıyor...
System.Collections.ArrayList mevsimler;
mevsimler=new System.Collections.ArrayList();
// Diziye elemanlar ekleniyor...
mevsimler.Add("ilkbahar");
mevsimler.Add("yaz");
mevsimler.Add("sonabahar");
mevsimler.Add("kış");
// Dizi elemanları sıralanıyor
mevsimler.Sort();
//Dizi döngüye alınarak elemanları ekrana yazdırılıyor...
for(int i=0;i<mevsimler.Count;i++)
{
Console.WriteLine("{0}. mevsim : {1}",i,mevsimler[i]);
}
Console.Write("Programı sonlandırmak için [ENTER] tuşuna basın.");
Console.ReadLine(); |
Şimdi yukarıdaki örneği kendi geliştireceğimiz bir sınıf
için uygulayalım. Öncelikle sınıfımızı geliştirelim. Sınıfımız gerçek yaşamdaki
bir otomobilin soyut modellemesi olsun. Uygulamamıza yeni bir “class” ekleyelim
ve adını “Otomobil” koyalım.
/********************************************************************
*
* OTOMOBİL SINIFI
*
********************************************************************/
class Otomobil
{
// sınıfımızın parametreli yapıcı metodu...
public Otomobil(string marka, int model, string renk)
{
this.marka=marka;
this.model=model;
this.renk=renk;
}
//Property değerlerini tutacak yerel değişkenler
protected int model;
protected string marka;
protected string renk;
//Sınıfımızın property leri
public int Model // Model property
{
get{return model;}
set{model=value;}
}
public string Marka //Marka property
{
get{return marka;}
set{marka=value;}
}
public string Renk // Renk property
{
get{return renk;}
set{renk=value;}
}
public override string ToString()
{
return marka + "(" + model.ToString() + "-" + renk + ")";
}
}// end of class: Otomobil
|
Geliştirdiğimiz bu sınıf için yukarıdaki mevsimler örneğine
benzer bir test uygulama yapalım.
/********************************************************************
*
* OTOMOBİL KOLEKSİYONU TEST KODU
*
********************************************************************/
// Dizi yapılandırılıyor...
System.Collections.ArrayList otomobiller;
otomobiller=new System.Collections.ArrayList();
// Diziye elemanlar ekleniyor...
otomobiller.Add(new Otomobil("Mercedes",2004,"Beyaz"));
otomobiller.Add(new Otomobil("BMW",2003,"Siyah"));
otomobiller.Add(new Otomobil("Opel",2002,"Kırmızı"));
otomobiller.Add(new Otomobil("Honda",2000,"Mavi"));
// Dizi elemanları sıralanıyor
otomobiller.Sort();
//Dizi döngüye alınarak elemanları ekrana
yazdırılıyor...
for(int i=0;i<otomobiller.Count;i++)
{
Console.WriteLine("{0}. otomobil : {1}",i,otomobiller[i]);
}
Console.Write("Programı sonlandırmak için [ENTER] tuşuna basın.");
Console.ReadLine();
|
Eğer .Net’le hazır gelen türlerden biriyle bir diziniz
varsa, bu diziyi sıralamak için özel bir çaba harcamanıza gerek yoktur. Sort()
metodu sınıfımızın herhangi iki örneğini karşılaştırabilmek için bir yol-yordam
arayacaktır. Bu nedenle sıralamak istediğiniz kendi geliştirdiğiniz bir sınıfsa,
IComparable ve/veya IComparer arayüzlerini uygulamanız gerekir. Aksi taktirde
yukarıdaki gibi bir derleme hatası mesajıyla karşılaşmanız kaçınılmaz olacaktır.
Şekil 1: Karşılaştırılabilir olmayan sınıf
için hata mesajı
Sıralanabilir bir sınıf oluşturmak, sınıfımıza çalışma
zamanında CLR (Common Language Runtime)’nin kullanabileceği bir karşılaştırma
mekanizması eklemekle mümkün olabilir.Bunu gerçekleştirmek için yapmamız gereken
iki basit adım vardır.
Adım 1: System isim uzayı içinde bulunan IComparable
arayüzünü Otomobil sınıfımıza uygulamak (implement).
| class Otomobil: IComparable { ... } |
Adım 2: Otomobil sınıfımıza IComparable sınıfının tek
üyesi olan CompareTo() metodunu eklemek.
| public int CompareTo(object obj) {
... } |
Bu metod sınıfımızın örnekleri arasında anlamlı bir
karşılaştırma yapılabilmesini sağlar. Herhangi iki örnekten hangisinin daha
fazla ya da daha az, ilk ya da son, daha büyük ya da daha küçük olduğunu
CompareTo() metoduyla ifade ederiz. CompareTo() metodu sınıfın herhangi bir
örneğiyle (me/this) diğer bir örneği (obj) karşılaştırır. Bu karşılaştırmayı
nasıl gerçekleştirdiğiniz (karşılaştırma mantığı) hiç önemli değildir. Önemli
olan CompareTo() metodundan 1, 0 veya -1 değeri döndürülmesidir.
- Eğer aktif örneğin (this) seçilen üyesi parametre olarak
gelen örneğin (outer) seçilen üyesinden büyükse pozitif bir tamsayı değer (1)
döndürülmelidir.
- Eğer aktif örneğin (this) seçilen üyesi parametre olarak gelen
örneğin (outer) seçilen üyesinden büyükse negatif bir tamsayı değer (-1)
döndürülmelidir.
- Eğer aktif örneğin (this) seçilen üyesi parametre olarak gelen
örneğin (outer) seçilen üyesine eşitse sıfır (0) döndürülmelidir.
Şimdi bu iki adımı uygulamaya geçirelim.
/********************************************************************
*
* OTOMOBİL KOLEKSİYONU TEST KODU
*
********************************************************************/
public int CompareTo(object obj)
{
if(obj==null)// null durumunda diğer sıralamalardan önce gelir.
return 1;
// Gelen nesnenin tipi otomobil değilse hata meydana gelir.
Otomobil outer=obj as Otomobil;
if(outer==null)
throw new ArgumentException();
if(this.model>outer.model)
return 1;
else if(this.model<outer.model)
return -1;
else return 0;
}
|
Artık sınıfımız karşılaştırmayı ve dolayısıyla sıralanmayı
destekleyen bir uygulama haline gelmiştir.
Şekil 2: Otomobil sınıfının
sıralanmış hali
CompareTo() metodunun sınıfımızın sıralanması üzerindeki
etkisi yakından incelendiğinde, bu sıralamanın tek bir üye üzerinde ve tek
yönlü olduğu görülecektir. Yani sınıfımızın iki örneği üzerindeki karşılaştırma,
sadece Model değerleri göz önünde bulundurularak yapılır ve sıralama küçükten
büyüğe doğru olur. Bu problemi aşmanın yolu ise yine .Net çatısıyla birlikte
gelen ve System.Collections isim alanı içersinde bulunan IComaparer arayüzünü
kullanmaktan geçer. Bu da incelememizin ikinci bölümünü oluşturur.
Sonuç olarak, .Net çatısıyla birlikte gelen arayüzleri
kullanarak çok daha yetenekli sınıflar geliştirmek mümkün olmaktadır. Örneğin
sınıfımızın herhangi bir dizi/koleksiyon içerisinde sıralanabilir olarak
kullanılabilmesi için, System isim alanı içinde mevcut IComparable arayüzünü
kullanmamız gerekir. Sınıfımızın varoluş amacına göre kendi geliştirdiğimiz ve
.Net çatısıyla hazır gelen arayüzlerle uygulamamızı zenginleştirmek, bu esnek ve
iyi düşünülmüş yapı sayesinde elimizde!
Makale:
Karşılaştırılabilir/Sıralanabilir Nesneler 1 - IComparable C#, Visual C# ve .NET Kadir Çamoğlu
|
|
|
|
|
-
-
Eklenen Son 10
-
Bu Konuda Geçmiş 10
Bu Konuda Yazılmış Yazılmış 10 Makale Yükleniyor
Son Eklenen 10 Makale Yükleniyor
Bu Konuda Yazılmış Geçmiş Makaleler Yükleniyor
|
|
|